Na stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawiły się założenia do projektu ustawy o nowelizacji ustawy i inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III kwartał 2024 r.
W 2016 roku wprowadzono tzw. zasadę 10H, która została złagodzona dopiero ustawą z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy dotyczącej inwestycji w elektrownie wiatrowe oraz innych ustaw. W nowelizacji tej ustalono minimalną odległość turbiny wiatrowej od zabudowań na 700 metrów. Takie ograniczenie spowodowało zmniejszenie potencjalnej mocy zainstalowanej o około 60-70% w porównaniu z pierwotną propozycją wynoszącą 500 metrów. Dopiero wprowadzenie minimalnej odległości 500 metrów pozwoli na pełne wykorzystanie potencjału energetyki wiatrowej, z zachowaniem szerokiego konsensusu wypracowanego podczas blisko dwuletnich prac nad tą nowelizacją.
Projekt ustawy zakłada również wprowadzenie nowych regulacji dotyczących parków narodowych. Zasada 10H ma być zniesiona w sąsiedztwie parków narodowych, które będą miały ustaloną jednolitą minimalną odległość wyrażoną w metrach. Szczegóły tej odległości nie są jeszcze znane. Ważne jest, aby ustawa uwzględniała także bufory wokół parków narodowych oraz obszary Natura 2000, które są siedliskami szczególnie wrażliwych gatunków ptaków i nietoperzy.
Nowa ustawa umożliwi lokalizowanie elektrowni wiatrowych na podstawie szczególnego rodzaju Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego jakim jest Zintegrowany Plan inwestycyjny. Oznacza to, że inwestorzy będą musieli porozumiewać się z gminami w sprawie towarzyszących inwestycji ważnych z punktu widzenia lokalnych społeczności, np. remontów dróg, co ma na celu skoordynowanie planowanych inwestycji.
Ponadto ma nastąpić ujednolicenie procesu planistycznego zawartego obecnie w ustawie o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych z ogólnymi zasadami znajdującymi się w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Nowa ustawa ma również usprawnić funkcjonowanie mechanizmu udostępniania co najmniej 10% mocy elektrowni wiatrowej zainteresowanym mieszkańcom korzystającym z wytwarzanej energii w formule prosumenta wirtualnego lub kooperatyw energetycznych. Pomimo zapisów w obowiązującej ustawie, nie było dotychczas przypadków praktycznego zastosowania tego mechanizmu, co wynikało z niejasności interpretacyjnych.
W chwili obecnej założenia wymienione na stronie Rady Ministrów nie wspominają nic o zmianach w przedmiocie odległości turbin wiatrowych od linii energetycznych. Jest to jeden z bardziej kontrowersyjnych aspektów w zakresie energetyki wiatrowej. Obecne przepisy wymagają co najmniej trzykrotności wirnika lub dwukrotności wysokości turbiny. Polskie Sieci Elektroenergetyczne chcą utrzymania tych przepisów ze względów bezpieczeństwa, podczas gdy branża wiatrowa, proponuje bardziej elastyczne podejście, umożliwiające indywidualne uzgodnienia z operatorem sieci.
Raport PSEW „Energetyka Wiatrowa na Nowo” wskazuje, że zmniejszenie minimalnej odległości turbin wiatrowych od zabudowań do 500 metrów zwiększy dostępny potencjał powierzchni pod inwestycje z obecnych 1,7% do 3,3% powierzchni Polski, co mogłoby przełożyć się na zwiększenie potencjału teoretycznego do ok. 118 MW i teoretyczną produkcją na poziomie 360 TWh. Występujące jednak ograniczenia środowiskowe i ekonomiczne, mogą powodować – według analizy zawartej w Raporcie – redukcję potencjału teoretycznego aż o 65%.
Największy potencjał w zakresie dalszego rozwoju energetyki wiatrowej posiadają województwa zachodnie, takie jak dolnośląskie, opolskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie, które mogą znacząco przyczynić się do zwiększenia mocy zainstalowanej w energetyce wiatrowej.
PSEW podkreśla, że kluczową rolę w rozwoju inwestycji wiatrowych odegrają ograniczenia środowiskowe i ekonomiczne, które mogą zredukować potencjał teoretyczny nawet o 65%. Ważne jest również dostosowanie przepisów prawnych, optymalizacja procedur administracyjnych oraz rozwiązanie problemów związanych z funkcjonowaniem sieci elektroenergetycznych.
Przyjęcie nowej ustawy wiatrakowej ma kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce. Zmniejszenie minimalnej odległości turbin wiatrowych od zabudowań do 500 metrów oraz skrócenie procedur administracyjnych ma na celu odblokowanie potencjału inwestycyjnego i przyspieszenie transformacji energetycznej kraju. Oczekuje się, że te zmiany przyczynią się do poprawy bezpieczeństwa energetycznego Polski i zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w krajowym miksie energetycznym.
Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!