W dniu 12 grudnia 2024 roku weszła w życie Ustawa z dnia 27 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz w 2024 roku oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r., poz. 1831; dalej: „Ustawa”).
Jest to istotna informacja w szczególności dla przedsiębiorców, prowadzących działalność gospodarczą na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, którzy od 01 stycznia 2025 roku muszą przygotować się na wyższe ceny energii elektrycznej. Podczas gdy gospodarstwa domowe zostały objęte maksymalną ceną energii elektrycznej, wynoszącą 500 zł/MWh w okresie od 01 stycznia 2025 r. do 30 września 2025 r., mechanizmy zamrażania cen dla przedsiębiorców, w tym mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), nie zostały przedłużone.
Oznacza to, że od 01 stycznia 2025 roku przedsiębiorstwa muszą płacić rynkowe stawki za energię elektryczną. Brak zamrożenia cen dla większości przedsiębiorców oznacza, że od stycznia 2025 roku mogą spodziewać się drastycznych wzrostów kosztów. Prognozy sugerują, że ceny energii mogą znacząco wzrosnąć, nawet o kilkadziesiąt procent, co wynika z konieczności rozliczania zużycia energii elektrycznej na podstawie bieżących notowań rynkowych oraz dodatkowych opłat, takich jak opłata mocowa. Opłata mocowa, która została wprowadzona w 2021 roku, z założenia miała na celu finansowanie transformacji energetycznej oraz stabilizację systemu energetycznego. Na mocy Ustawy, pobieranie opłaty mocowej zostało zawieszone w odniesieniu do odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2131). Dla wielu przedsiębiorstw może to być duże wyzwanie finansowe, zmuszające do przemyślenia strategii zarządzania kosztami energii, gdyż ceny za energię elektryczną mogą wzrosnąć nawet do 2000 zł/MWh.
Na mocy uchwalonej Ustawy, w 2025 roku głównymi beneficjentami mechanizmów ochronnych pozostaną gospodarstwa domowe oraz wybrane instytucje publiczne, takie jak szkoły, czy szpitale. W 2025 roku wysokość ceny maksymalnej zgodnie z Ustawą wynosić będzie:
Co istotne, powyższe stawki maksymalne nie zawierają podatku od towarów i usług (VAT) oraz podatku akcyzowego.
Cena maksymalna, o której mowa powyżej będzie stosowana:
W kontekście zmian wprowadzonych Ustawą, w odniesieniu do przedsiębiorców należy wskazać, że Ustawa wprowadziła obowiązek złożenia tak zwanej informacji o pomocy de minimis dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw, które w okresie od 01 lipca 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. korzystały z ceny maksymalnej energii elektrycznej wynoszącej 693 zł/MWh. Termin złożenia informacji upływa 28 lutego 2025 r.
Pomoc de minimis jest przyznawana wraz z dokumentem rozliczeniowym i stanowi równowartość kwoty rekompensat zastosowanych z tytułu ceny maksymalnej (w myśl ustawy z dnia 27 października 2022 r.) w rozliczeniach z tym przedsiębiorcą za okres od dnia 1 lipca 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
Wartością pomocy de minimis udzielonej danemu przedsiębiorcy, jest równowartość łącznej kwoty rekompensat z tytułu stosowania ceny maksymalnej w rozliczeniach z tym przedsiębiorcą, pobranej przez podmiot udzielający pomocy tj. sprzedawcę za okres od dnia 1 lipca 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. Dniem udzielenia pomocy de minimis jest dzień zatwierdzenia przez Zarządcę Rozliczeń wniosku o rozliczenie rekompensaty, za stosowanie ceny maksymalnej wobec przedsiębiorcy.
W przypadku pozytywnej weryfikacji wniosku o wypłatę rekompensaty, Zarządca Rozliczeń zatwierdza wniosek i wypłaca rekompensatę w terminie 30 dni od dnia otrzymania prawidłowo sporządzonego wniosku o wypłatę rekompensaty. Po ostatecznym rozliczeniu z Zarządcą Rozliczeń, sprzedawca przekazuje informacje o wysokości udzielonego wsparcia w ramach pomocy de minimis.
Co istotne, jeśli przedsiębiorca wcześniej złożył oświadczenie o skorzystaniu z ceny maksymalnej, a teraz nie złoży wymaganego oświadczenia do dnia 28 lutego 2025 r., sprzedawca doliczy do faktur różnicę pomiędzy ceną maksymalną, a ceną, która wynika z umowy w rozliczeniach od 1.07.2024 r. do 31.12.2024 r. wraz z odsetkami ustawowymi.
Powyższy obowiązek wynika z nowej regulacji wprowadzonej na mocy Ustawy, który nie był znany przedsiębiorcom w momencie, w którym decydowali się na skorzystanie z ceny maksymalnej. Oświadczenie należy złożyć na formularzu oraz uzupełnić szczegółowe informacje na temat udzielonego wsparcia. Podmiot udzielający pomocy na podstawie informacji o pomocy weryfikuje możliwość udzielenia pomocy publicznej, w tym, czy pomoc publiczna, przyznana danemu przedsiębiorcy, nie przekracza dopuszczalnych limitów pomocy de minimis.
Podsumowując, należy wskazać, że decyzja ustawodawcy o niezastosowaniu maksymalnych cen energii elektrycznej w odniesieniu do przedsiębiorców jest rozwiązaniem nieadekwatnym do obecnej sytuacji rynkowej, z jaką boryka się wielu przedsiębiorców. Obecna sytuacja i dynamika zmian na rynku energetycznym nie pozwala przewidzieć, jak będzie kształtować się cena energii elektrycznej w dłuższej perspektywie. Wprawdzie, w trakcie 2024 roku, ceny energii elektrycznej na Towarowej Giełdzie Energii były dużo niższe od zamrożonej stawki na poziomie 693 zł/MWh. Należy jednak pamiętać, że przedsiębiorcy, którzy nie dokonują zakupu energii elektrycznej w modelu SPOT, są narażeni na wzrost rachunków za energię elektryczną od 1 stycznia 2025 roku, co jest wynikiem zawieranych umów sprzed wprowadzenia tarczy energetycznej.
Rezygnacja przez ustawodawcę z działań osłonowych w stosunku do przedsiębiorców może pociągnąć za sobą daleko idące skutki, w tym także wzrost cen towarów i usług, co w dłuższej perspektywie odbije się także na kondycji finansowej gospodarstw domowych.
Nie ulega wątpliwości, że ceny energii elektrycznej będą różnić się w zależności od regionu, sprzedawcy oraz dostawcy energii elektrycznej. Warto jednak pamiętać, że przedsiębiorca nie ma obowiązku korzystania tylko i wyłącznie z usług lokalnych przedsiębiorstw energetycznych. Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE, przedsiębiorca ma swobodę wyboru dowolnego sprzedawcy, który nie jest ograniczony terytorialnie, jak w przypadku operatorów systemu dystrybucyjnego, który zaproponuje mu najkorzystniejsze warunki umowne.
Z uwagi na powyższe, rekomenduje się podjęcie przez przedsiębiorców szeregu działań, prowadzących do minimalizacji kosztów za energię elektryczną, w tym przede wszystkim bieżące monitorowanie rynku energii elektrycznej oraz regularne śledzenie cen i ofert sprzedawców energii, co może pomóc w znalezieniu korzystniejszych warunków umowy oraz podejmowanie działań inwestycyjnych w efektywność energetyczną, poprzez modernizację sprzętu, czy optymalizację procesów produkcyjnych. Być może, korzystną propozycją może okazać się rozwiązanie umowy o energię elektryczną dla firm. Pomoc w tym procesie oferuje Kancelaria HWW Hewelt Wojnowski Lindner i Wspólnicy. Jeżeli interesuje Cię odstąpienie od umowy na prąd, rezygnacja z umowy na energię elektryczną, czy też wypowiedzenie umowy na prąd, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią.
Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!