W grupie lepiej, czyli jakie korzyści dla podatników wynikają z grup VAT

Czym jest grupa VAT

Grupa VAT definiowana jest jako podatnik, który stanowi grupę podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT. Tym samym z definicji tej wynika, że wszystkie podmioty tworzące grupę VAT wobec administracji skarbowej oraz kontrahentów spoza grupy traktowani będą jak jeden podatnik VAT. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz podmiotu spoza tej grupy VAT uważa się za dokonane przez tę grupę VAT. Natomiast dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz członka grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy VAT uważa się za dokonane na rzecz tej grupy VAT.

Kto może utworzyć grupę VAT

Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:

• posiadający siedzibę na terytorium kraju;
• nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.

W ustawie zdefiniowano również co należy rozumieć pod pojęciem powiązań finansowych, ekonomicznych oraz organizacyjnych.

Powiązanie finansowe wystąpi w sytuacji, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziału (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy.

Z kolei podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie jeżeli:

• przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub
• rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub
• członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT.

Natomiast powiązanie organizacyjne wystąpi w sytuacji, gdy podatnicy:

• prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub
• organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.

Podmioty, które chcą utworzyć grupę VAT ww. powiązania wykazywać powinni łącznie (tj. wystąpić pomiędzy podmiotami powinny wszystkie ww. powiązania). Jednocześnie powiązania te muszą mieć charakter trwały i nieprzerwany tj. muszą trwać przez cały okres posiadania przez grupę VAT statusu podatnika.

W okresie obowiązywania grupy VAT, grupa nie może zostać rozszerzona o nowych członków ani pomniejszona, o któregokolwiek z członków tworzących grupę. Jednocześnie grupa VAT nie może być członkiem innej grupy VAT.

Podmioty, które będą chciały utworzyć grupę VAT nie muszą posiadać statusu Podatkowej Grupy Kapitałowej na gruncie podatku CIT.

Korzyści dla podmiotów tworzących grupę VAT

Podstawową korzyścią płynącą z grupy VAT jest zachowanie pełnej neutralności na gruncie podatku VAT czynności wykonywanych pomiędzy jej członkami (tj. dostawa towarów lub świadczenie usług), a tym samym brak wymogu doliczania VAT do rozliczeń z tytułu takich czynności wewnątrz grupy, brak obowiązku ich dokumentowania za pomocą faktur, stosowania mechanizmu podzielonej płatności, weryfikacji za pomocą białej listy itd. Jednocześnie zważywszy, że podatnikiem jest grupa VAT (nie zaś podmioty ją tworzące) składany jest także jeden zbiorczy JPK z deklaracją, zamiast JPK składanych odrębnie dla każdego podmiotu z grupy.

Grupa VAT korzystnie wpływa również na przepływy pieniężne wewnątrz grupy, w szczególności w zakresie odliczenia VAT naliczonego. Przykładowo jeżeli grupę tworzą podmioty, w których jeden regularnie wykazywał nadwyżki VAT naliczonego nad należnym do zwrotu (standardowo zwrot trwa 60 dni), natomiast drugi podmiot odwrotnie wykazuje nadwyżki VAT należnego nad naliczonym (tj. VAT do zapłaty), grupa VAT umożliwi takim podmiotom efektywniejsze rozliczenie podatku „per saldo” poprzez wykorzystanie nadwyżki VAT naliczonego pierwszego z podmiotów bez konieczności czekania na zwrot podatku.

Innym jeszcze plusem grup VAT jest z pewnością „zdjęcie z celownika” organów skarbowych rozliczeń VAT pomiędzy podmiotami z grupy, co usprawni zarządzanie ryzykiem podatkowym.

O czym należy mieć świadomość będąc w grupie VAT

Z uwagi na funkcjonowanie grupy VAT jako jednego podatnika wiąże się z tym kilka aspektów, na które należy zwrócić uwagę, tj. odpowiedzialność solidarna członków grupy VAT za jej zobowiązania, problematyczne liczenie proporcji VAT (dotyczy podmiotów rozliczających się współczynnikiem) oraz obowiązkach związanych z ewidencją transakcji wewnątrz grupy.

Na szczególną uwagę zasługuje przede wszystkim ostatni z ww. aspektów, przede wszystkim z perspektywy zmian zaimplementowanych w ramach tzw. Polskiego ładu 2.0. Zgodnie z tymi zmianami członkowie grupy VAT obowiązani są prowadzić w postaci elektronicznej ewidencję miesięczną czynności dokonywanych wewnątrz grupy. Taka ewidencja powinna być następnie przesyłana do właściwego urzędu skarbowego do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.

Podsumowanie

Wprowadzenie do polskiego prawa podatkowego grup VAT to z pewnością krok na przód, w szczególności że takie rozwiązanie z powodzeniem sprawdziło się już w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej. Rozwiązanie to stanowi istotne narzędzie na grup podmiotów powiązanych, które pozwoli im na optymalizację rozliczeń wewnątrz grupy, poprzez zwiększenie płynności finansowej, ograniczenie dokumentacji, uproszczenie rozliczeń podatkowych, oszczędności podatkowe oraz sprawniejsze zarządzaniu ryzykiem podatkowym. Jednocześnie proces wdrożenia grupy VAT jest z pewnością procesem złożonym i wyzwaniem dla podatników, generującym nowe możliwości ale też i pewne ryzyka. Z tych względów niezbędne jest odpowiednie zaplanowanie efektywnego wdrożenia grupy VAT nie tylko na płaszczyźnie podatkowej, ale również organizacji procesów biznesowych oraz procesów wewnątrz grupy.

Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!