Odstąpienie od umowy na prąd w 2025 roku – w jakich okolicznościach jest możliwe?

Wypowiedzenie i odstąpienie w odróżnieniu od rozwiązania umowy, są jednostronnymi oświadczeniami woli jednej ze stron i nie wymagają do skuteczności zgody drugiej strony. Wypowiedzenie umowy ma skutek na przyszłość, a jego efektem jest przerwanie świadczenia usług w ustalonym terminie. Często w umowach ustala się okres wypowiedzenia, który stanowi czas pomiędzy złożeniem przez jedną ze stron wypowiedzenia umowy a momentem zaprzestania jej obowiązywania. Ważne jest, aby pamiętać, że w trakcie okresu wypowiedzenia umowa wciąż obowiązuje, a strony są zobowiązane do jej realizacji jej postanowień, aż do momentu jej rozwiązania.

Odstąpienie od umowy skutkuje jej unieważnieniem, a zatem ma charakter retrospektywny, odnoszący się do przeszłości. Odstąpienie od umowy wywołuje skutki prawne, jak gdyby umowa nigdy nie została zawarta, co można uznać za swoiste „wypowiedzenie” umowy z efektem wstecznym, obejmującym okres od momentu jej zawarcia. Skutki tego działania wiążą się z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń, jakie strony otrzymały na mocy umowy. W praktyce, w przypadku umów sprzedaży energii elektrycznej, oznacza to konieczność zapłaty za energię wykorzystaną do momentu złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Możliwość odstąpienia od umowy sprzedaży energii elektrycznej przez konsumenta

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1796), konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, ma prawo odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od jej zawarcia, bez konieczności podania przyczyny złożenia tego oświadczenia.

Bieg terminu na odstąpienie od umowy rozpoczyna się od dnia zawarcia umowy, w przypadku umów sprzedaży towaru – od dnia objęcia towaru przez konsumenta w posiadanie. W odniesieniu do umowy sprzedaży energii elektrycznej, termin ten biegnie od momentu jej zawarcia.

Zgodnie z przepisami, przedsiębiorca energetyczny jest zobowiązany do udzielenia konsumentowi pełnej informacji o prawie odstąpienia od umowy na prąd najpóźniej w momencie zawarcia umowy. Informacje te powinny obejmować: termin odstąpienia od umowy o energię elektryczną, sposób wykonania prawa odstąpienia, a także wzór formularza odstąpienia. Przedsiębiorca zobowiązany jest także do przekazania danych identyfikujących przedsiębiorstwo, przedmiotu świadczenia, ceny oraz czasu trwania umowy. Wszystkie informacje muszą być przekazane konsumentowi na piśmie lub, jeśli konsument wyrazi zgodę, na innym trwałym nośniku, w sposób zrozumiały i prosty.

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy o sprzedaż energii należy złożyć na piśmie przedsiębiorstwu energetycznemu, z którym zawarta została umowa. Oświadczenie to może być dostarczone osobiście w siedzibie przedsiębiorstwa, listownie (najlepiej z potwierdzeniem odbioru) lub złożone drogą elektroniczną – jeśli przedsiębiorca zapewnia taką możliwość. W przypadku złożenia oświadczenia drogą elektroniczną, przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie potwierdzić otrzymanie tego oświadczenia na trwałym nośniku.

Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta, w przypadku skutecznego odstąpienia od umowy na prąd zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, umowa ta uznawana jest za niezawartą. Oznacza to, że umowa sprzedaży energii elektrycznej zawarta w tych warunkach zostaje anulowana, jak gdyby nigdy nie została zawarta. W kontekście praktycznym oznacza to, że w przypadku skutecznego odstąpienia konsument nie będzie zobowiązany do uiszczania opłat za energię elektryczną, której nie wykorzystał po zawarciu umowy.

Podsumowując, prawo odstąpienia od umowy na energię elektryczną daje konsumentowi możliwość rezygnacji z umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa w terminie 14 dni. W przypadku braku informacji o prawie odstąpienia udzielonej przez przedsiębiorstwo energetyczne, termin ten może zostać wydłużony nawet do 12 miesięcy. Ważne jest jednak, aby konsument w terminie określonym przez ustawę złożył odpowiednie oświadczenie o odstąpieniu, co pozwoli mu uniknąć obowiązków wynikających z umowy, a umowa zostanie uznana za niezawartą.

Możliwość odstąpienia od umowy sprzedaży energii elektrycznej przez przedsiębiorcę

Zgodnie z treścią art. 395 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 z późn. zm.), strony umowy mogą zastrzec w jej treści prawo odstąpienia od umowy w ciągu oznaczonego terminu. Prawo to wykonuje się poprzez złożenie oświadczenia drugiej stronie umowy. W przypadku wykonania prawa odstąpienia umowa uznawana jest za niezawartą. Taki skutek jest analogiczny do skutku odstąpienia od umowy przez konsumenta na podstawie postanowień ustawy o prawach konsumenta.

Zgodnie z art. 22¹ Kodeksu cywilnego: „Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.” Przedsiębiorcy zawierający umowy o charakterze terminowym, w tym również umowy sprzedaży energii elektrycznej, mogą skorzystać z prawa odstąpienia od umowy, pod warunkiem że umowa ta nie jest bezpośrednio związana z działalnością gospodarczą przedsiębiorcy. Oznacza to, że przedsiębiorcy mogą skorzystać z prawa odstąpienia w przypadku umów zawieranych w celach prywatnych, niezwiązanych bezpośrednio z ich zawodową działalnością.

Warto jednak zaznaczyć, że przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą w formie spółek prawa handlowego (np. spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością czy akcyjnej), nie mają prawa do odstąpienia od umowy na prąd zawartej na odległość. Zatem dla takich podmiotów, możliwość skorzystania z prawa odstąpienia od umowy jest wykluczona, gdyż ustawodawca ogranicza to prawo wyłącznie do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej.

W odniesieniu do umów zawieranych na odległość, przedsiębiorcy, którzy nie prowadzą działalności w formie spółki prawa handlowego, mogą skorzystać z prawa odstąpienia na takich samych zasadach, jak konsumenci, pod warunkiem że umowa nie ma charakteru zawodowego. Oznacza to, że przedsiębiorca, który zawiera umowę sprzedaży energii elektrycznej na własny użytek, a nie w ramach swojej działalności gospodarczej, może skorzystać z prawa do odstąpienia w terminie 14 dni od zawarcia umowy.

Kancelaria HWW Hewelt Wojnowski Lindner i Wspólnicy posiada bogate doświadczenie w doradztwie dotyczącym prawa energetycznego. Jeśli interesuje Cię zatem rozwiązanie umowy o energię elektryczną dla firm, skontaktuj się z nami i skutecznie wypowiedz umowę na prąd.

Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!