Prędzej czy później każdy z obywateli spotka się z organami podatkowymi – czy to w przypadku złożenia deklaracji podatkowej, zapłaty podatku czy cła, czy to w toku kontroli podatkowej. Ustawą regulującą strukturę i organizację fiskusa jest ustawa z dnia 16 listopada 2016 roku o Krajowej Administracji Skarbowej, która stanowiła kompleksową reformę organizacji administracji skarbowej. Nie wszyscy jednak wiedzą jak wygląda struktura organizacyjna Krajowej Administracji Skarbowej.
Kto zatem sprawuje nadzór nad całą administracją podatkową? Który urząd odpowiada za wydawanie interpretacji podatkowych, a który za przeprowadzanie kontroli celno-skarbowych? Zapraszam do lektury niniejszego artykułu, w którym zostaną przedstawiona i omówiona struktura organizacyjna administracji skarbowej.
Minister Finansów jest organem, który sprawuje ogólny nadzór nad funkcjonowaniem i działalnością organów podatkowych, wydaje ogólne interpretacje podatkowe czy powołuje Dyrektorów Izb Administracji Skarbowej (na wniosek Szefa KAS). Odpowiada on zatem za funkcjonowanie całego pionu administracji publicznej zajmującej się daninami i podatkami, a także ponosi odpowiedzialność polityczną za działalność organów podatkowych.
Na samym szczycie struktury organizacyjnej Krajowej Administracji Skarbowej stoi jej Szef, a zarazem sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. Powołuje go Premier na wniosek Ministra Finansów. Kompetencje Szefa KAS zostały określone w art. 14 ustawy o KAS, a także w innych ustawach podatkowych i jest to między innymi:
Następnym organem w hierarchii KAS są Dyrektorzy Izb Administracji Skarbowej. Sprawują oni nadzór nad prawidłowym wypełnianiem obowiązków przez naczelników urzędów skarbowych oraz naczelników urzędów celno-skarbowych. Są oni także organem II instancji nad naczelnikami urzędów skarbowych oraz celno-skarbowych co oznacza, że dyrektor IAS rozpatruje odwołania od decyzji organów I instancji. Izb Administracji Skarbowej jest 16 (po jednej na każde z województw) i stanowią one jednostki obsługujące Dyrektorów.
Organami podatkowymi, będącymi najbliżej podatników są naczelnicy urzędów skarbowych oraz naczelnicy urzędów celno-skarbowych. Najważniejszym zadaniem naczelników urzędów skarbowych jest pobór podatków, opłat i ceł, prowadzenie ewidencji podatników oraz płatników, a także bieżąca obsługa podatników. Urzędów skarbowych jest w Polsce 400 i stanowią one najliczniejszy komponent wchodzący w skład Krajowej Administracji Skarbowej. Stoją oni „na pierwszej linii” kontaktu z podatnikami oraz płatnikami wszelkich podatków, opłat i ceł.
Odrębnym organem KAS są naczelnicy urzędów celno-skarbowych. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy o KAS naczelnicy urzędów celno-skarbowych są przede wszystkim powołani do wykrywania i zwalczania nieprawidłowości (podatkowych – przypis autora) na wielką skalę, w sytuacjach gdy rozmiary, złożoność i stopień oddziaływania występujących uchybień w sposób istotny wpływają na system bezpieczeństwa finansowego państwa. Ustawodawca wyposażył ich zatem głównie w kompetencje kontrolne (są to między innymi wykonywanie kontroli celno-skarbowej, dokonywanie nabycia sprawdzającego czy prowadzenie postępowań w sprawach celnych). Obecnie występuje 16 urzędów celno-skarbowych, 45 delegatur terenowych oraz 143 oddziały celne.
Odmiennym organem od Szefa KAS jest Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, którego zadaniem jest zapewnienie jednolitej i powszechnie dostępnej informacji podatkowej i celnej czy wydawanie interpretacji indywidualnych (wszystkie kompetencje zostały wymienione w art. 22 ustawy o KAS). Siedzibą Dyrektora KIS jest Bielsko-Biała.
Struktura Krajowej Administracji Skarbowej w obecnym kształcie jest owocem reformy, która połączyła trzy dział administracji państwowej: administracji podatkowej, Służby Celnej oraz urzędów kontroli skarbowej. Zespolenie, podporządkowanie oraz jasne wyznaczenie i rozgraniczenie kompetencji oznacza lepsze wykorzystanie zasobów kadrowych i materialnych, sprawniejszą koordynację działań oraz lepszą efektywność pracy.
Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!