Źródłem praw i obowiązków stron w procesie dostarczania energii elektrycznej jest umowa sprzedaży energii elektrycznej lub umowa kompleksowa. Jeżeli w umowie nie znajdują się postanowienia przeciwne, wszelkie prawa i obowiązki związane z tą umową podlegają dziedziczeniu. Nie są one bowiem ściśle związane z osobą odbiorcy, w związku z czym nie tracą one swojego celu ani nie stają się bezprzedmiotowe z chwilą jego śmierci.
To, czy umowa sprzedaży energii elektrycznej przechodzi na spadkobiercę po śmierci odbiorcy można przenalizować w pierwszej kolejności od strony możliwości wstrzymania dostarczania energii przez przedsiębiorstwo energetyczne. Otóż przedsiębiorstwo energetyczne, wobec którego odbiorca zwleka z zapłatą za usługi świadczone związane z dostarczaniem paliw gazowych lub energii, powiadamia na piśmie odbiorcę paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym lub odbiorcę paliw gazowych wykorzystującego te paliwa do produkcji energii elektrycznej lub ciepła o zamiarze wstrzymania dostarczania paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła, jeżeli odbiorca ten nie ureguluje zaległych i bieżących należności w okresie 14 dni od dnia otrzymania tego powiadomienia albo nie złoży w tym terminie wniosku o zastosowanie rozwiązania alternatywnego w stosunku do wstrzymania dostaw energii elektrycznej stosowanego przez sprzedawcę.
W jednej ze spraw w tym zakresie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpatrywał sprawę, w której przesyłkę pocztową dotyczącą zalegania z opłatami oraz zamiarze wstrzymania dostarczania paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła przedsiębiorstwo przesyłowe zaadresowało na nazwisko zmarłej. Przesyłka nie została odebrane przez jej następców prawnych, w wyniku czego nie dokonano rozliczenia, a przedsiębiorstwo przesyłowe wstrzymało dostawę energii. Przy okazji rozpatrywania tej sprawy sąd w pełni zasadnie uznał, że spadkobierca wstąpił w miejsce zmarłej do umowy zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym poprzez dalsze korzystanie z dostawy energii elektrycznej i opłacanie rachunków[1]. Przyznał też, że zgodnie z art. 922 § 1 i 2 k.c. z chwilą śmierci wynikające z umowy dostarczania energii elektrycznej prawa i obowiązki zmarłego przechodzą na spadkobierców. Umowa kompleksowa łącząca dotychczasowego odbiorcę nie zawierała bowiem postanowień przeciwnych i energia elektryczna mogła być nadal dostarczana do wymienionego w umowie lokalu.
Podobnie przyjął Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 13 stycznia 2017 r. o sygn. VI ACa 1536/15, w którym rozstrzygał sprawę, w której dwa dni po śmierci odbiorczyni, jej sąsiadka złożyła wniosek o demontaż przyłącza energii elektrycznej przechodzącego przez jej posesję, doprowadzającego energię elektryczną do posesji zmarłej, a także o demontaż licznika będącego jej własnością. Demontaż licznika został przeprowadzony w obecności sąsiadki, która umożliwiła dostęp do licznika. Spadkobierca złożył skargę, w której argumentował, że zlecenie zostało wydane bezpodstawnie, na wniosek osoby nieupoważnionej oraz bez uprzedniego kontaktu z wnioskodawcą.
Przy okazji wydania tegoż wyroku, sąd tak samo słusznie stwierdził, że zgodnie z art. 922 § 1 i 2 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, przy czym nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. Zatem dziedziczeniu w rozumieniu tego przepisu podlegają jedynie prawa i obowiązki majątkowe mające charakter cywilnoprawny, a więc takie, których podstawą jest stosunek cywilnoprawny. Niewątpliwie taki charakter mają prawa i obowiązki wynikające z umowy sprzedaży energii elektrycznej[2].
Nie ma więc wątpliwości, że skoro prawa z umów sprzedaży energii elektrycznej oraz umów kompleksowych nie gasną z chwilą śmierci lub ustania bytu prawnego odbiorcy, to jako zobowiązania o charakterze majątkowym wchodzą one w skład spadku, a następnie przechodzą na spadkobierców.
[1] Wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 7 lipca 2016 r. XVII AmE 5/16
[2] Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 13 stycznia 2017 r. o sygn. VI ACa 1536/15
Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!