Nowe przepisy w prawie konsumenckim od 1 stycznia 2023 r.

Nowelizacja objęła szereg przepisów krajowych, m.in. zmianie uległy:

• ustawa o prawach konsumenta,
• ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów,
• ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym,
• ustawa o informowaniu o cenach towarów i usług,
• kodeks wykroczeń,
• prawo telekomunikacyjne,

Nowe przepisy ustaw krajowych będą miały duży wpływ na wielu przedsiębiorców, zarówno tych działających na rynku w sposób tradycyjny, jak i w środowisku cyfrowym.

Największe zainteresowanie zarówno właścicieli sklepów jak i konsumentów, budzi z pewnością kwestia obowiązku informowania o cenach i organizowanych promocjach cenowych. Do tej pory obowiązującą przedsiębiorców zasadą było przedstawianie cen towarów i usług w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen.

Na gruncie nowych przepisów, po stronie przedsiębiorców będzie leżał obowiązek informowania, w przypadku obniżki ceny towaru lub usługi, o najniższej cenie tego towaru lub usługi, jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem danej obniżki.

Regulacja ta jest odpowiedzią na wytworzoną przez sklepy praktyką sztucznego zawyżania cen przed rozpoczęciem promocji, szczególnie przed takimi akcjami promocyjnymi jak Black Friday czy Cyber Monday, gdzie często cena „promocyjna” była ceną równą, a nawet wyższą cenie poprzednio obowiązującej. Celem tej regulacji jest poprawienie sytuacji konsumentów poprzez m.in. ukrócenie tych praktyk.

Wyjątkiem od powyższej zasady są towary lub usługi oferowane do sprzedaży krócej niż 30 dni oraz towary szybko psujące się lub mające krótki termin przydatności. W pierwszym przypadku, jeżeli dany towar lub dana usługa są oferowane do sprzedaży w okresie krótszym niż 30 dni, obok informacji o obniżonej cenie należy wskazać również informację o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie od dnia rozpoczęcia oferowania tego towaru lub tej usługi do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki. Natomiast w przypadku towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub mają krótki termin przydatności, obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się informację o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki, przy czym termin 30 dniowy nie ma tu zastosowania.

Również w przypadku reklamowania obniżek danych towarów lub usług, reklama będzie musiała zawierać informację o najniższej cenie towaru lub usługi, jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki.

Sposób uwidoczniania cen został uregulowany w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 19 grudnia 2022 r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług, które również weszło w życie 1 stycznia 2023 r. Określono w nim sposób w jaki przedsiębiorcy powinni prezentować ceny towarów i usług oraz wykaz towarów, w przypadku których nie jest wymagane uwidocznienie ceny jednostkowej towarów lub usług.

Kolejno, po stronie przedsiębiorców powstał nowy obowiązek informacyjny, a mianowicie konieczność informowania konsumentów o tym, że zaproponowana im cena została indywidualnie dostosowana na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji (jeżeli dany przedsiębiorca stosuje takie rozwiązania). Będzie to miało miejsce w sytuacjach, gdy cena danej oferty zostanie indywidualnie dostosowana do konkretnego konsumenta lub kategorii konsumentów w oparciu o zautomatyzowane podejmowanie decyzji. Dzięki temu konsumenci będą mieli większą świadomość przy podejmowaniu decyzji o zakupie danego towaru lub usługi.

Dużą, istotną zmianą, jest uregulowanie kwestii opinii prezentowanych na stronach internetowych. Przedsiębiorca prowadzący sklep obowiązany jest od teraz do informowania klientów, czy opinie znajdujące się pod oferowanymi towarami lub usługami zostały wystawione przez konsumentów, którzy faktycznie nabyli dany towar lub usługę. Ma to na celu ukrócenie nieuczciwej praktyki zamieszczania fałszywych opinii celem zwiększenia sprzedaży. Przedsiębiorcy zostali zobligowani więc do weryfikacji, czy opinię umieściła osoba, która nabyła dany produkt. Nie ma jednak obowiązku do udostępniania opinii. Tak więc, jeżeli dany przedsiębiorca nie zdecyduje się na umożliwienie dostępu do opinii, będzie zobowiązany jedynie do umieszczenia informacji o braku publikowania recenzji.

Za naruszenie nowych obowiązków w zakresie informowania o cenach przewidziana została kara finansowa do wysokości 20 000 zł nakładana przez wojewódzkich inspektorów Inspekcji Handlowej, zaś w razie niewykonania tych obowiązków co najmniej trzykrotnie w okresie 12 miesięcy, licząc od dnia, w którym stwierdzono naruszenie tych obowiązków po raz pierwszy – kara do wysokości 40 000 zł. Karę finansową nakładaną przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przewiduje również znowelizowana ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów.

Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!