Problemy praktyczne związane z zawieszeniem i wznowieniem działalności gospodarczej przez spółkę prawa handlowego

Najważniejsza korzyść z zawieszenia działalności gospodarczej przez spółkę prawa handlowego, to zwolnienie spółki z obowiązku płatności zaliczek na podatek dochodowy. W okresie zawieszenia działalności gospodarczej:

• wspólnicy spółek osobowych: jawnej, partnerskiej i komandytowej są zwolnieni
  z obowiązku płacenia zaliczek na podatek dochodowy (PIT lub CIT), za okres zawieszenia w odniesieniu do dochodów osiągniętych za pośrednictwem spółek osobowych, które zawiesiły działalność;
• spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne oraz spółki komandytowe są zwolnione z obowiązku zapłaty zaliczek na podatek dochodowy CIT za okres zawieszenia działalności.

Nie trzeba też składać deklaracji ZUS ani VAT (z pewnymi wyjątkami). W okresie zawieszenia działalności podmiot wpisany do KRS nie powinien podejmować jakichkolwiek czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, za wyjątkiem działań mających na celu zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodu. Spółka wpisana do KRS w okresie zawieszenia działalności może podejmować zatem wyłącznie czynności, które mają umożliwić jej powrót do prowadzenia działalności gospodarczej.

Pierwszym krokiem do zawieszenia działalności gospodarczej przez spółkę jest podjęcie stosownej uchwały. W przypadku spółek osobowych uchwałę taką podejmują wspólnicy. Z kolei w przypadku spółek kapitałowych, uchwałę o zawieszeniu działalności gospodarczej podejmuje zarząd spółki. W uchwale o zawieszeniu działalności gospodarczej należy zaznaczyć, od kiedy spółka będzie podlegać zawieszeniu oraz wskazać okres zawieszenia, który nie może być krótszy niż 30 dni ani dłuższy niż 24 miesiące. Dzień wskazany w uchwale jest dniem rozpoczynającym zawieszenie, przy czym nie może on być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).

Warunkiem zawieszenia działalności gospodarczej przez spółkę jest niezatrudnianie pracowników. Jeżeli spółka zamierza zawiesić działalność gospodarczą, musi najpierw rozwiązać umowy o pracę ze wszystkimi pracownikami. Wymóg ten nie dotyczy osób, z którymi spółka współpracuje na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło.

Fakt niezatrudniania pracowników wykazuje się poprzez sporządzenie odpowiedniego oświadczenia. Oświadczenie takie w przypadku spółek osobowych podpisują wspólnicy, a w przypadku spółek kapitałowych – zarząd.

Po upływie okresu zawieszenia działalności gospodarczej spółka powinna złożyć wniosek o wpis informacji o wznowieniu działalności gospodarczej, pod rygorem wszczęcia postępowania wyjaśniającego i nałożenia grzywny przez sąd rejestrowy, a nawet wykreślenia spółki z KRS.

Oczywiście spółka może podjąć uchwałę (odpowiednio przez wspólników spółki osobowej bądź zarząd spółki kapitałowej) o wznowieniu działalności gospodarczej przed upływem okresu zawieszenia wskazanego w uchwale o zawieszeniu działalności gospodarczej przez spółkę.

Należy rozważyć sytuację, gdy po upływie okresu 24 miesięcy zawieszenia działalności gospodarczej nie zostanie wznowiona działalność gospodarcza oraz nie zostanie złożony wniosek o wznowienie działalności gospodarczej.

Nasuwa się wątpliwość, czy wówczas powinno się złożyć wniosek o wznowienie działalności gospodarczej, wskazując jako datę wznowienia dzień następujący po dniu upływu okresu 24 miesięcy zawieszenia (zatem będzie to data wsteczna wobec dnia złożenia wniosku)? Czy też należy postąpić zgodnie z zasadą, że data wznowienia nie może być wcześniejsza niż dzień złożenia wniosku (a zatem wznowienie nastąpi po upływie 24 miesięcy)?

Odpowiedzi na powyższe możemy poszukać w ustawie z dnia 06 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1570 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 24 ust. 6 ustawy – Prawo przedsiębiorców „W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej trwa nie dłużej niż do dnia poprzedzającego dzień automatycznego wpisu informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1500, 1655 i 1798 oraz z 2020 r. poz. 288).”

Z niniejszego przepisu wynika, że automatyczny wpis w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego o wznowieniu działalności gospodarczej przez Spółkę jest wyjątkową sytuacją na wypadek gdy przedsiębiorca nie złożył wniosku o wpis wznowienia działalności gospodarczej przed upływem terminu 24 miesięcy od dnia zawieszenia działalności gospodarczej. Powyższe zawiera się także w treści art. 24 ust. 1 Prawa przedsiębiorców zgodnie z którym „Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej oraz wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następują na wniosek przedsiębiorcy, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej.”

Zważywszy na przepis art. 23 ust. 2 zgodnie z którym „Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy”, co do zasady nie można zatem podjąć uchwały o wznowieniu działalności gospodarczej w sytuacji przekroczenia okresu 24 miesięcy zawieszenia działalności gospodarczej. Ponadto z treści art. 24 ust. wynika, że „W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, i trwa do dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, który nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku.”

Prowadzi to do konstatacji, że :

• zawieszenie działalności gospodarczej Spółki nie może trwać dłużej niż 24 miesiące, gdyż jest to niezgodne z treścią art. 23 ust. 2 ustawy – Prawo przedsiębiorców.
• data wznowienia działalności gospodarczej nie może być wcześniejsza, niż data złożenia wniosku.

Powyższe nastręcza wątpliwości, gdyż sądy rejestrowe rzadko dokonują automatycznego wpisu wzmianki o automatycznym wznowieniu działalności gospodarczej w rejestrze przedsiębiorców KRS. Prowadzi to do sytuacji, w której zasada pewności prawa poddawana jest w wątpliwość, gdyż zgodnie z przepisami zawieszenie działalności gospodarczej Spółki nie może trwać dłużej niż 24 miesiące, a data wznowienia działalności gospodarczej nie może być wcześniejsza, niż data złożenia wniosku.

Kierując się wykładnią funkcjonalną przepisów Prawa przedsiębiorców można dojść do wniosku, że celem przepisów jest niedoprowadzenie do sytuacji, w której okres 24 miesięcy zawieszenia działalności gospodarczej zostanie przekroczony. Jest to bowiem okres maksymalny. Jeśli Spółka nie zdążyła złożyć wniosku przed upływem okresu 24 miesięcy zawieszenia działalności gospodarczej, wydaje się zasadnym żeby wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym powinien być dokonany z datą wsteczną.

Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!