Organy fundacji rodzinnej – zarządzanie i nadzorowanie fundacji rodzinnej

PRZEPISY OGÓLNE

Niezależnie od tego, z jakim organem mamy do czynienia, w ustawie przewidziano ogólne przepisy dla członków każdego z ww. organów, w szczególności dotyczące:

• kadencji członka organu – w braku odmiennych uregulowań w statucie, kadencję członka oblicza się w pełnych latach obrotowych,
• zgody na pełnienie funkcji członka organu – forma pisemna,
• organizacji pracy wieloosobowego organu – obowiązek należytego organizowania prac,
• miejsca posiedzeń – w braku odmiennych uregulowań w statucie, posiedzenie odbywa się w lokalu fundacji rodzinnej,
• zwołania posiedzeń organu fundacji rodzinnej – co do zasady zwołuje przewodniczący, z własnej inicjatywy lub na żądanie członka organu, a nadto wskazuje się podaje się datę, godzinę i miejsce posiedzenia oraz proponowany porządek obrad,
• podejmowania uchwał – uchwała może zostać podjęta, jeżeli wszyscy członkowie tego organu zostali prawidłowo zawiadomieni o posiedzeniu albo o głosowaniu.

Ponadto, w przepisach ogólnych odnajdziemy także regulacje dotyczące możliwości zdalnego uczestnictwa w posiedzeniach danego organu czy jawności głosowań.

ZARZĄD

Jednym z organów przewidzianych przez przepisy o fundacji rodzinnej jest zarząd. Zarząd jako organ jest powoływany co do zasady na trzyletnią kadencję, zaś jego członkowie mogą być powoływani na kolejne kadencje. Zarząd może się składać z jednego bądź większej liczby członków, którym może być jedynie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych i nie może być skazana prawomocnym wyrokiem za tzw. przestępstwa gospodarcze tj. określone w art. 228-231 oraz w przepisach rozdziałów XXXIII-XXXVII Kodeksu karnego. Osoba powołana na funkcję członka zarządu nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej.

Do zadań zarządu zalicza się:

1) prowadzenie spraw fundacji rodzinnej oraz reprezentowanie jej;

2) realizację celów fundacji rodzinnej określonych w statucie;

3) podejmowanie czynności związanych z zapewnieniem płynności finansowej i wypłacalności fundacji rodzinnej;

4) tworzenie, prowadzenie i aktualizowanie listy beneficjentów zgodnie z prawem i statutem;

5) informowanie beneficjenta o przysługującym mu świadczeniu;

6) spełnianie świadczenia przysługującego beneficjentowi.

Przepisy ustawy o fundacji rodzinnej przewidują także prawa i obowiązki członka zarządu. Od członka zarządu wymaga się działania z zachowaniem należytej działalności, lojalności, poufności (nawet po wygaśnięciu mandatu) oraz wspólnego prowadzenia spraw fundacji. Do uprawnień członka zarządu należy reprezentowanie fundacji rodzinnej przy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych (przy zarządzie wieloosobowym co do zasady – dwóch członków zarządu łącznie) oraz pobieranie wynagrodzenia.

RADA NADZORCZA

Rada nadzorcza podobnie jak przy regulacjach związanych ze spółką z o.o., jest co do zasady organem fakultatywnym. Niemniej ustawodawca przewiduje wymóg jej ustanowienia w momencie gdy  liczba beneficjentów przekracza 25 osób. Podobnie jak zarząd – może składać się z członka albo większej liczby członków. Kadencja członka Rady Nadzorczej trwa co do zasady 5 lat z możliwością reelekcji.

W stosunku do zarządu pełni funkcje nadzorcze w stosunku do zarządu w zakresie przestrzegania prawa i postanowień zawartych w statucie. Dodatkowo, statut może rozszerzyć uprawnienia rady nadzorczej, w szczególności przewidywać, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę rady nadzorczej przed dokonaniem określonej czynności.

ZGROMADZENIE BENEFICJENTÓW

Do organów fundacji rodzinnej zalicza się także zgromadzenie beneficjentów. Zgromadzenie beneficjentów tworzą beneficjenci, którym w statucie przyznano uprawnienie do uczestnictwa w nim. Zgromadzenie beneficjentów jest ustanawiane przez fundatora w statucie, zaś zwoływane jest co do zasady przez zarząd. Jeżeli statut nie stanowi inaczej, zgromadzenie beneficjentów jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim głosów.

Przepisy ustawy przewidują katalog praw i obowiązków przewidzianych dla zgromadzenia beneficjentów, do którego należą:

• prawo do zwołania zgromadzenia beneficjentów, w przypadku śmierci fundatora oraz braku rady nadzorczej, a także gdy fundator nie jest uprawniony do powołania zarządu, jeżeli w wyniku śmierci członka zarządu żaden mandat w zarządzie nie byłby obsadzony,
• beneficjent, który żądał zwołania zgromadzenia beneficjentów, ma wyłączne prawo odwołania tego zgromadzenia.
• zgromadzenie beneficjentów podejmuje uchwały o powołaniu lub odwołaniu członków zarządu lub rady nadzorczej, jeżeli w posiedzeniu albo głosowaniu uczestniczyła co najmniej połowa jego członków.
• beneficjent może uczestniczyć w zgromadzeniu beneficjentów i wykonywać prawo głosu osobiście lub przez pełnomocnika – pełnomocnictwo w formie dokumentowej pod rygorem nieważności.

Uchwały zgromadzenia beneficjentów wymagają rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego fundacji za poprzedni rok obrotowy, udzielenie absolutorium członkom organów z wykonania przez nich obowiązków, podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, wybór firmy audytorskiej, w przypadku gdy sprawozdanie finansowe podlega badaniu, inne sprawy wymienione w ustawie lub statucie.

Członkowie zarządu, rady nadzorczej i likwidator ponoszą odpowiedzialność cywilnoprawną wobec fundacji rodzinnej w zakresie w jakim wyrządzą szkodę zachowaniem sprzecznym z prawem lub statutem.

Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!