Jak przekształcić spółkę komandytową w jawną?

Zarówno spółka komandytowa, jak i spółka jawna, to spółki osobowe, które charakteryzują się tym, że nie mają osobowości prawnej, ale ustawa przyznaje im zdolność prawną i stosuje się do nich odpowiednio przepisy o osobach prawnych. Najważniejszymi konsekwencjami przyznania spółkom osobowym zdolności prawnej jest możliwość nabywania oraz zaciągania zobowiązań we własnym imieniu, posiadanie zdolności procesowej oraz sądowej, posiadanie majątku odrębnego od majątku wspólników oraz prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą.

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną jest złożonym procesem, który wymaga odpowiedniego zaplanowania, a także wiąże się z koniecznością podjęcia wielu czynności faktycznych oraz sporządzenia wymaganej prawem dokumentacji.

W toku prowadzenia działalności gospodarczej, przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną może okazać się skutecznym rozwiązaniem, celem uproszczenia zarządzania spółką i zwiększenia zaangażowania wspólników w prowadzenie spraw spółki. W spółce komandytowej występuje bowiem podział na dwa rodzaje wspólników, tj. komplementariuszy i komandytariuszy.

Komplementariusze co do zasady reprezentują spółkę, gdyż umowa spółki, albo prawomocne orzeczenie sądu może pozbawić komplementariusza prawa reprezentowania spółki oraz prowadzą sprawy spółki i odpowiadają za zobowiązania spółki wobec wierzycieli bez ograniczenia. Z kolei komandytariusze, to wspólnicy, którzy co do zasady nie mają prawa reprezentacji spółki (komandytariusz może reprezentować spółkę jako pełnomocnik), nie mają prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki oraz odpowiadają za zobowiązania spółki do wysokości sumy komandytowej.

W spółce jawnej, ogólną zasadą jest, że spółkę może reprezentować każdy wspólnik. Prawo reprezentowania dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Ponadto prawa reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.

Umowa spółki może modyfikować powyższą zasadę i stanowić, że dany wspólnik pozbawiony jest prawa reprezentowania spółki, albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innym wspólnikiem lub prokurentem. W spółce jawnej każdy wspólnik ma także prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki.

Jeśli chodzi o odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki, to zgodnie z art. 22 § 2 Kodeksu spółek handlowych każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Możliwość egzekucji z majątku wspólnika zobowiązań spółki, za które on odpowiada, jest jednak ograniczona, ponieważ zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu spółek handlowych, egzekucja taka może być prowadzona tylko wówczas wtedy, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Z uwagi na ograniczenie, odpowiedzialność tę nazywa się odpowiedzialnością subsydiarną, w odróżnieniu od odpowiedzialności prymarnej (pierwszorzędnej), którą ponosi spółka.

Jak przekształcić spółkę komandytową w jawną?

Po podjęciu biznesowej decyzji o przekształceniu spółki komandytowej w spółkę jawną należy w pierwszej kolejności przeprowadzić szczegółowy audyt posiadanej przez spółkę komandytową dokumentacji, w tym w szczególności zawartych umów w przedmiocie tego, czy umowy te nie wprowadzają wymogu uzyskania zgody na przekształcenie, czy powiadomienia kontrahenta o planowanym przekształceniu.

Zgodnie z art. 556 Kodeksu spółek handlowych: Do przekształcenia spółki wymaga się:

• sporządzenia planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami, a w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną – wraz z opinią biegłego rewidenta;
• powzięcia uchwały o przekształceniu spółki;
• powołania członków organów spółki przekształconej albo określenia wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją;
• dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej.

Jedną z pierwszych czynności koniecznych do podjęcia w toku procedury przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną jest sporządzenie planu przekształcenia. W literaturze przedmiotu, większość komentatorów opowiada się za uznaniem, że plan przekształcenia jest czynnością faktyczną, a jego przygotowanie nie rodzi bezpośrednich skutków prawnych.

Plan przekształcenia przygotowywany jest w przypadku spółki komandytowej przez wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształcanej w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Zgodnie z treścią art. 558 Kodeksu spółek handlowych:

1. Plan przekształcenia powinien zawierać co najmniej:

• ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia;
• w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową określenie wartości godziwej udziałów albo akcji wspólników.

2. Do planu przekształcenia należy dołączyć:

• projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki;
• projekt umowy albo statutu spółki przekształconej;
• w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) spółki przekształcanej;
• sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na dzień, o którym mowa w § 1 pkt 1, przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.

Z powyższego wynika, że plan przekształcenia stanowi dokument, który szczegółowo określa warunki, zasady oraz harmonogram przekształcenia, dzięki któremu wszyscy wspólnicy spółki mają możliwość dokładnego zrozumienia całej procedury przekształceniowej oraz skutków z tym związanych.

Co istotne dla celów przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną należy sporządzić sprawozdanie finansowe, które jest odrębnym sprawozdaniem, opracowanym w takim samym układzie i przy zastosowaniu tych samych metod co sprawozdanie roczne. Sprawozdanie to sporządza się na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia. W oparciu o to sprawozdanie finansowe ustalana jest wartość bilansowa majątku spółki przekształcanej.

Kolejnym obowiązkiem, który wynika z przepisów Kodeksu spółek handlowych, dotyczących procesu przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną jest wymóg dwukrotnego zawiadomienia wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu, w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników spółki przekształcanej. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia tej uchwały, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.

Zawiadomienie powinno zawierać istotne elementy planu przekształcenia, a także określać miejsce oraz termin, w którym wspólnicy spółki przekształcanej mogą się zapoznać z pełną treścią planu przekształcenia i załączników. Do zawiadomienia ponadto należy dołączyć projekt uchwały o przekształceniu oraz projekt umowy spółki przekształconej.

Po skutecznym dwukrotnym zawiadomieniu wspólników o planowanym przekształceniu, po zachowaniu terminów, wszyscy wspólnicy spółki komandytowej obowiązani są udać się do notariusza, celem powzięcia uchwały o przekształceniu.

Zgodnie z treścią art. 563 Kodeksu spółek handlowych, uchwała o przekształceniu spółki komandytowej w spółkę jawną powinna zawierać co najmniej:

• formę prawną spółki, w jaką spółka zostaje przekształcona,
• zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym w spółce przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane,
• nazwiska i imiona wspólników prowadzących sprawy spółki i mających reprezentować spółkę przekształconą,
• zgodę na plan przekształcenia, a także proponowane brzmienie umowy spółki przekształconej.

Co istotne, w świetle art. 563 § 2 Kodeksu spółek handlowych, podjęcie uchwały o przekształceniu zastępuje zawarcie umowy spółki przekształconej.

Kolejnym krokiem po podjęciu uchwały o przekształceniu jest złożenie wniosku o rejestrację spółki przekształconej w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Wniosek ten składają wszyscy wspólnicy mający prawo reprezentacji spółki przekształconej. Opłata sądowa od wniosku wynosi 600 zł.

Po wpisaniu spółki przekształconej do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego należy dokonać ogłoszenia o przekształceniu. Ogłoszenie to jest dokonywane na wniosek wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształconej.

Oprócz powyższego, po dokonaniu wpisu przekształcenia należy także poinformować o tym klientów i kontrahentów spółki.

Warto także zadbać o aktualizację dokumentacji wewnętrznej spółki, w tym pieczątek, druków firmowych oraz ewentualnych regulaminów. Należy również dokonać przeglądu umów oraz dostosować je do nowej formy prawnej, jaką jest spółka jawna.

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną jest złożonym procesem, który w zależności od stopnia skomplikowania struktury spółki oraz sprawności działania Sądu rejestrowego może trwać od 1,5  do 3 miesięcy.

Jednym z kluczowych aspektów przekształcenia spółki komandytowej w jawną jest kwestia niepodzielonych zysków spółki komandytowej. W momencie przekształcenia mogą one podlegać opodatkowaniu, co oznacza, że wspólnicy muszą dokładnie przeanalizować wartość tych zysków i przygotować się na ewentualne obciążenia podatkowe.

Podsumowując należy wskazać, że przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną może wiązać się z licznymi korzyściami, w szczególności takimi jak uproszczenie i zwiększenie przejrzystości struktury zarządzania spółką. W spółce jawnej, co do zasady wszyscy wspólnicy mają równe prawa i obowiązki. Nieograniczona odpowiedzialność wszystkich wspólników w spółce jawnej może być postrzegana przez kontrahentów jako znak większego zaangażowania i odpowiedzialności za prowadzony biznes, co może przełożyć się na wzrost zaufania i lepsze relacje z partnerami bizneso

Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!