Business judgement rule w spółkach kapitałowych
Business judgement rule to tzw. zasada biznesowej oceny sytuacji. Od 13 października, czyli od dnia, w którym wejdą w życie przepisy nowelizujące Kodeks spółek handlowych każda spółka kapitałowa będzie objęta powyższą zasadą (na ten moment jest przewidziana tylko w prostej spółce akcyjnej).
Generalnie zasada biznesowej oceny sytuacji wywodzi się z amerykańskiego systemu prawnego. Wprowadzenie jej na grunt polskiego prawa handlowego ostatecznie rozwieje wątpliwości w zakresie sposób postrzegania odpowiedzialności członków organów spółek kapitałowych za podjęte decyzje (ale nie tylko bo regulacją są objęci także likwidatorzy).
W ramach nowelizacji dojdzie do ujednolicenia podstaw badania tego czy członek organu dołożył staranności wynikającej z zawodowego charakteru jego działalności, ponieważ przesłanki będą tożsame na gruncie każdej spółki kapitałowej. Standardy wynikające z obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru działalności można pogrupować w następujący sposób:
- Lojalne postępowanie wobec spółki oraz
- Działanie w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego
Jeżeli w danej sytuacji członek organu przy podejmowaniu decyzji będzie kierował się powyższym standardami wówczas będzie wolny od odpowiedzialności.
Istotnym elementem jest moment, który podlega ocenie w świetle powyższych standardów – moment podejmowania decyzji, a nie późniejszego wystąpienia negatywnych jej skutków wobec spółki. Chodzi głównie o postępowanie członka organu w ramach przyjętego trybu decyzyjnego, dotyczy to przede wszystkim dysponowaniem informacjami i analizami, które wówczas uzasadniały przekonanie, że będzie to dla spółki korzystne.
W przepisach regulujących buisness judgement rule znajduje się zamknięty katalog podmiotów, do których znajdują one zastosowanie. Zwrócić należy jednak uwagę, kto nie został objęty tymi przepisami, a są to w szczególności prokurenci i pełnomocnicy spółki.
Odpowiednio przepisy dotyczące buisness judgement rule stosuje się do:
- odpowiedzialności członków zarządu oraz likwidatorów łączących się spółek wobec wspólników tych spółek – art. 512 KSH
- odpowiedzialności członków zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej oraz likwidatorów łączącej się spółki kapitałowej wobec wspólników tej spółki- art. 526 KSH
- odpowiedzialności członków zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej oraz likwidatorów spółek uczestniczących w podziale wobec wspólników tych spółek- art. 548 KSH