Jak wynika z raportu przygotowanego przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., największy udział w produkcji energii elektrycznej w sierpniu 2023 r. miały elektrownie zawodowe, w których dominował węgiel kamienny i węgiel brunatny. Jednakże nadal odnotowuje się rozwój sektora odnawialnych źródeł energii, w tym głównie wykorzystania energii słonecznej za pośrednictwem instalacji fotowoltaicznych do wytworzenia energii elektrycznej.
Zapewnienie przyłączenia do sieci – oprócz tytułu prawnego do nieruchomości i załatwienia spraw administracyjnych (w tym m.in. decyzji środowiskowej, miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego/warunków zabudowy bądź pozwolenia na budowę) jest jednym z najważniejszych etapów procesu rozwoju projektu fotowoltaicznego, bowiem tylko instalacja przyłączona do sieci może dostarczać energię elektryczną do odbiorców i zarabiać na jej sprzedaży. Procedura przyłączenia do sieci składa się z dwóch głównych etapów: uzyskania warunków przyłączenia do sieci oraz zawarcia i wykonania umowy przyłączeniowej. W tym artykule przedstawiono problematykę warunków przyłączenia, terminów do ich wydania i możliwości ich przedłużenia.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1385 z późn. zm.) (dalej jako: „Prawo energetyczne”) przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania i przyłączania, w pierwszej kolejności, instalacji odnawialnego źródła energii, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. Istotne jest tu równoprawne traktowanie i przyłączanie, a także pierwszeństwo instalacji OZE, jeśli spełniają one techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania energii.
Zgodnie z powyższym, obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci nie ma charakteru bezwarunkowego, lecz aktualizuje się wówczas, gdy istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci oraz gdy podmiot żądający przyłączenia do sieci spełnia warunki przyłączenia do sieci (por. Wyrok SA w Łodzi z 28.04.2017 r., I ACa 1415/16).
Warunki przyłączenia do sieci i odbioru są rozpatrywane indywidualnie dla danego wniosku. Ich wydanie zależy m.in. od rodzaju przyłączanego obiektu/instalacji, mocy przyłączeniowej czy rodzaju sieci.
Szczegółowe wymagania dotyczące wniosku o określenie warunków przyłączenia reguluje art. 7 ust. 3b p.e. Ten ma zawierać w szczególności oznaczenie podmiotu ubiegającego się o przyłączenie, określenie nieruchomości, obiektu lub lokalu, które mają zostać przyłączone oraz informacje niezbędne do zapewnienia spełnienia wymagań określonych w art. 7a p.e. Elementy wniosku o określenie warunków przyłączenia zostały wskazane w § 6 Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 22 marca 2023 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. poz. 819).
TERMINY I WYDAWANIE WARUNKÓW PRZYŁĄCZENIA
Warunki przyłączenia są ważne 2 lata od dnia ich doręczenia. W okresie ważności warunki przyłączenia stanowią warunkowe zobowiązanie przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej albo przesyłaniem lub dystrybucją ciepła do zawarcia umowy o przyłączenie odpowiednio do sieci elektroenergetycznej lub ciepłowniczej. Prawo strony do żądania zawarcia umowy przyłączeniowej uważa się za zachowane, o ile w terminie obowiązywania warunków przyłączenia złoży ona stosowne oświadczenia lub wystąpi do Prezesa URE o orzeczenie zawarcia umowy w trybie art. 8 ust. 1 p.e.
Terminy odgrywają kluczową rolę w procesie przyłączania do sieci. Przedsiębiorstwa energetyczne mają określone terminy na wydanie warunków przyłączenia w zależności od rodzaju przyłączanego obiektu i napięcia w sieci. Te terminy wynoszą:
1) 21 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zaliczonego do V lub VI grupy przyłączeniowej przyłączanego do sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV;
2) 30 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zaliczonego do IV grupy przyłączeniowej przyłączanego do sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV;
3) 60 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zaliczonego do III lub VI grupy przyłączeniowej przyłączanego do sieci o napięciu powyżej 1 kV, niewyposażonego w źródło ani w magazyn energii elektrycznej;
4) 120 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zaliczonego do III lub VI grupy przyłączeniowej – dla obiektu przyłączanego do sieci o napięciu wyższym niż 1 kV wyposażonego w źródło lub magazyn energii elektrycznej;
5) 150 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zaliczonego do I lub II grupy przyłączeniowej.
W przypadku wniosku o wydanie warunków przyłączenia źródła lub magazynu energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej o napięciu wyższym niż 1 kV terminy liczone są od dnia wniesienia zaliczki.
Warto zaznaczyć, że terminy te nie obejmują okresów, w których wnioskodawca musi wykonać określone czynności, ani okresów opóźnień spowodowanych z winy wnioskodawcy lub przyczyn niezależnych od przedsiębiorstwa energetycznego.
PRZEDŁUŻENIE TERMINÓW
W szczególnie uzasadnionych przypadkach przedsiębiorstwo energetyczne może przedłużyć terminy o maksymalnie połowę terminu. To może jednak nastąpić po wcześniejszym poinformowaniu wnioskodawcy i uzasadnieniu przyczyn takiego przedłużenia. Natomiast, przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub ciepła, mogą przedłużyć terminy określone w ustawie o maksymalnie taki sam termin, także za uprzednim zawiadomieniem wnioskodawcy i podaniem uzasadnienia przyczyn tego przedłużenia.
Zatem w przypadku przedsiębiorstwa energetyczne, za uprzednim poinformowaniem wnioskodawcy, może przedłużyć termin wydania warunków przyłączenia – w zależności od zakwalifikowania do grupy przyłączeniowej, nawet o 75 dni.
KARA ZA NARUSZENIE TERMINÓW
Jak stanowi art. 56 ust. 1 pkt 18 p.e., niewydanie warunków przyłączenia w wyznaczonych terminach (w tych także tych przedłużonych) podlega karze pieniężnej. Wysokość kary pieniężnej wymierzonej w tym przypadku, nie może być niższa niż 1500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu warunków przyłączenia do sieci.
PODSUMOWANIE
Prawo energetyczne zobowiązuje przedsiębiorstwa energetyczne do zawierania umów o przyłączenie z podmiotami na zasadzie równoprawnego traktowania. Instalacje odnawialnych źródeł energii mają priorytet. Warunki przyłączenia, stanowiące element procesu inwestycyjnego są indywidualnie ustalane na podstawie wielu kryteriów i są ważne przez 2 lata od dnia ich doręczenia. Ustawa reguluje konkretne terminy, w jakich przedsiębiorstwa energetyczne muszą wydać warunki przyłączenia. Te terminy są różne w zależności od typu instalacji i napięcia w sieci, wahają się od 21 do 150 dni. W uzasadnionych przypadkach, te terminy mogą być przedłużone nawet o połowę pierwotnego terminu po uprzednim poinformowaniu wnioskodawcy. Natomiast, za niewydanie warunków przyłączenia w wyznaczonych terminach grozi kara pieniężna.
https://www.pse.pl/dane-systemowe/funkcjonowanie-kse/raporty-miesieczne-z-funkcjonowania-rb/raporty-miesieczne (dostęp: 2023-09-15).
Potrzebujesz pomocy w tym temacie? Napisz do nas!